ලෝක ළමා දිනය හා වැඩිහිටි දිනය අදයි.
“මා තුළ ඉන්නේ චරිත දෙකක්
සුරලොව දකිනා පොඩි ළමයෙක්
ආදරේ හඳුනන වැඩිහිටියෙක්
දෙන්නා එක්වී රසවිදිමින්
මතු කර දෙන්නේ සිහින ලොවක්”
වැඩිහිටි මනසේ ජීවත් වන දරුවා ඔවුන්ගේ හා අපගේ දිනයේදී සාහිත්‍යය වෙනුවෙන් අවදි කරවමු.”සාහිත්‍යය යනු මිනිසා දුටු හා අත්දැකීම් ලද දේ හා ඒ පිළිබඳ ඔවුන් සිතූ දේ සහ එහි නොයෙක් අංගයන්ගෙන් මූලික වශයෙන්, භාෂාව මාධ්‍ය කරගෙන ජීවිතය ගැන කෙරෙන ප්‍රකාශයයි.” ඩබ්. එම්. හඩ්සන් එලෙස ප්‍රකාශ කර ඇත. සාහිත්‍යය වූ කලී සත්‍ය ජීවිතය පිටපත් කිරීමම නොවන බවත්, සාහිත්‍යකරුවා සත්‍ය ජීවිතයෙන් තම අමුද්‍රව්‍ය තෝරාගෙන සකස්කර ඉදිරිපත් කරන නිර්මාණය තුළ නවතම දෙයක් ඇතුළත් විය හැකි බවත් පෙන්වා දුන්නේ ඇරිස්ටෝටල් ය.
ළමා සාහිත්‍යය————————-
ලෝක සාහිත්‍යයේ වැදගත්ම අංගයක් ලෙස ළමා සාහිත්‍යය අවධානයට ලක්වී ඇත්තේ එය අනෙකුත් නිර්මාණ එනම් නවකථා කෙටිකථා වැනි කෘතීන්ට වඩා කියවන්නා තුළ බලපෑමක් ඇති කළ හැකි බව සැලකෙන නිසාය. එයට හේතුව එහි ඉලක්කගත පාඨකයා වන ළමයාගේ මනසට පෙලඹවීමට හා බලපෑම් කල හැකි බැවිනි.
ළමා සාහිත්‍යය කොතරම් වැදගත්ද?——————————————-
ළමා සාහිත්‍යකරණය වූ කලී, අතිශයින්ම දුෂ්කරවූත් අසීරුවූත්, ඒ නිසා ම සීරුවෙන් කළ යුතු, විශේෂතම සාහිත්‍යමය වුත්, අධ්‍යාපනික වූත් කාර්යයක්” බව ඩබ්ලියු ඒ අබේසිංහයන් පවසා ඇත. “පින්තූර පොතක පිටු පෙරළා ලිවීමේ ආරම්භයේ පටන් හෝ කතාවක් අසා සිටීමට, කතාවක් ශබ්ද නගා කියවීමේ හැකියාව ලැබූ දා සිට, සමහර විට ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය අවසන් වූවාට පසුව වූවද ඔවුන් විසින් කියැවිය යුතු සාහිත්‍ය කෘති මොනවාදැයි ළමයි තීරණය කරති”.1974 බ්‍රිතාන්‍ය නව විශ්ව කෝෂයෙහි මෙසේ සඳහන් වේ.
ශ්‍රී ලාංකීය ළමා සාහිත්‍යය——————————————-
පුරාතනයේ ලාංකීය ගැමි ගෙදර හැදුණු වැඩුණු දරුවා කතාන්දර කවි ඉගෙන ගත්තේ දෙමාපිය වැඩිහිටියන්ගෙනි. එයිනුත් මහළුවියේ පසුවන දැනුම් තේරුම් ඇති වැඩිහිටියෝ රස මවමින් දරුවන්ට කතාන්දර කවි කියාදෙන්නට රුසියෝ වූහ. ලාංකීය ළමා සාහිත්‍යට අනඟි කෘතීන් නිර්මාණය කරන ලද්දෝ ඉතා සීමිත පිරිසකි.
කුමාරතුංග මුණිදාස—————————————
කුමාරතුංග මුණිදාස මහතාගේ ළමා කතා නම් කුඩා දරුවන්ට නූතන කාලයේ පවා උචිත වූ කතාන්දරය. කතාන්දර පමණක් නොව ඉතාම කෙටි කවි පබැඳීමටද කුමාරතුංගයෝ දක්ෂයෙක් වූහ. යහපත් දරුවෙකුගේ හැසීරීම දක්වන සිරිමත් ගැනවූ කවි පංතියද කුමාරතුංග මහතාගේ නිමැවුමකි. මඟුල් කෑම සහ හීන්සැරය කුමාරතුංග මහතා ලියූ ප්‍රකට ළමා සාහිත්‍ය පොත් දෙකකි. එතුමාණෝ ගේ ළමා කවි කතාන්දර අදටත් අප සමාජයේ වැජඹේ.
මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ————————————–
මඩොල් දූව මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ ගේ ජනප්‍රියම ළමා පොතය. මඩොල් දූවෙන්; දූපතක් සහ එහි ගොස් ජීවත් වන දරුවන් දෙදෙනෙක් ගැන කතාව කියවේ. එය තරමක රහස් පරික්ෂක ළමා කතාවක ස්වරූපයද අත් කරගත් කතාවකි.
ටී බී ඉලංගරත්න———————————-
මොහුගේ කෘති අතරින් “කටු අකුලේ මල් ඇහැරේ රළු අහසේ තරු හිනැහේ …” යන තේමා ගීතයෙන් ඔපවත් වූ අඹ යහළුවෝ කෘතිය ඇසුරෙන් රූපවාහිනියේ ගිය ළමයින්ට ගැලපෙන ටෙලි නාට්‍ය අතලොස්සක් අතරින් එකකි. කිහිපවරක්ම නැවත විකාශය වුවද අද වැඩිහිටියන් වී ඇති එදා දරුවන් සහ යෞවනයින් නැවත නැවත අඹ යහලුවෝ නැරඹීමට කැමතිය.
සිබිල් වෙත්තසිංහ————————————
ශ්‍රී ලාංකීය ළමා සාහිත්‍යය ගැන කථා කරන විට සිබිල් වෙත්තසිංහ යනු අමතක කළ නොහැකි මෙහෙවරක් ඉටුකළ අයෙක් ලෙස නොමැකෙන සටහනක් තැබෙන අයෙකි. ආදරණීය සිබිල් නැන්දා යනු පොත් කියවන ළමා වැඩිහිටි සියල්ලන්ගේම සිත් තුළ සදා සනිටුහන් නමකි. ඇයව ආදරයෙන් සිහිපත් කළ යුතුමය.සුන්දර සිහින ලොවට ළමා කල අප කැඳවාගෙන ගිය නැන්දා, රටේම දරුවන්ගේ ආදරණිය සිබිල් නැන්දා ය. ළමා සාහිත්‍ය නිර්මාණකරණයේ යෙදෙමින් තමන්ටම ආවේණික වූ සිතුවම් කලාවෙන් හා ලේඛනයෙන් දරුවන්ගේ ලෝකය යහපත් කරන්නට සුවිශේෂී මෙහෙවරක් ඇය සිදු කළාය. ඇයගේ කතාවල ඇත්තේ කතාකරන චිත්‍රය. ඇයම කතාව ලියා ඇයම සිතුවම් ඇඳ කතාන්දර ඉදිරිපත් කරන සිබිල් වෙත්තසිංහ මහත්මිය 1956 දී සිය මුල්ම ළමා කතාන්දර පොත එළි දැක්වීය. ඒ අනුව පරම්පරා 4කවත් කුඩා දරුවෝ සිබිල් නැන්දාගේ කතා රසවිඳ ඇති බවට සැක නැත. ඇය පළකර ඇති ළමා පොත් සංඛ්‍යාව 200කට අධික වේ.
ජේ.බී. දිසානායක —————————–
බස නිවැරැදිව ලිවිය යුතු ආකාරය පිළිබඳ අදහස් පළ කරමින් කුඩා දරුවන්ගේ නැණැස පාදනු වස් එකෝමත් එක රටක, ගැමි නැණ නුවණ සහ ජනප්‍රවාද යන කෘති දරු පරපුර වෙනුවෙන් තිළිණ කළ මහාචාර්ය ජේ.බී.දිසානායක මහතාද සිහිපත් කළ යුතුමය.පොත් කියවන, පොතපතට ප්‍රිය ඔබට මට සුන්දර ළමා කාලයක හිමිකම ලබාදුන් නිර්මාණකරුවන්, කෘති අතර ඉහළින්ම සිටින්නේ රුසියන් ළමා සාහිත්‍යය වේ.හත්පෙති මල, ලස්සන වසීලිස්සා , වැඩබැරි දාස ගැන කථා, මාෂා සහ වළහා, ඩෙනිස්ගේ දස්කම්, චුබාරි, නපුරු පාලකයෝ තුන්දෙනා , බුරතිනෝගේ හපන්කම් ,නිකීතාගෙ ළමා කාලය, වැනි එක හුස්මට කථා කරන්නට, සිහිපත් කරන්නට හැකි බොහෝ නිර්මාණ අපිට හිමිවූයේ රුසියානු සාහිත්‍යයෙනි. අතීතයේ සිට වර්තමානය තෙක්ම රස විඳින්නට හැකි, රස විඳින රුසියන් ළමා සාහිත්‍යය විශ්ව සාහිත්‍යයට හිමි කර දුන් නිකොලායි නෝසව්, ඔල්ගා පෙරොව්ස්කයා, ලියෝ තොල්ස්තෝයි, සෙර්ගේයි අක්සාකව්, අන්තෝනි පගරේල්ස්කි, වී ඔදොයෙව්ස්කි, මිහයිල්ලෙර්මන්තව්, උෂීන්ස්කි හා ගාර්ෂීන් වැනි ලේඛකයින් අපිට හඳුන්වාදුන්නේ දැදිගම වී රුද්රිගු මහතාගේ සිට වර්තමානය තෙක් කත්‍යානා අමරසිංහ, මහින්ද සෙනරත් ගමගේ, රූපසිරි පෙරේරා යන කතුවර කතුවරියන් විසිනි.ළමා සාහිත්‍යය යනු වෙනමම අධ්‍යයනය කළ යුතු පර්‍යේෂණයට ලක්විය යුතු පුළුල් වපසරියකින් යුත් ක්ෂේත්‍රයකි. එය වෙන්ව සාකච්ඡා කළ යුතුය. එය තුළ වැඩි දායකත්වයක් දැරූ නිර්මාණකරුවන් හා කෘති ගැන අවධානය යොමුකිරීම දරුවන්ට දැනුම සමඟ රසය ලබා දෙද්දී වැඩිහිටි අපව නැවත ඒ සුන්දර ළමාවියේ මතක වල ජීවත් කරවීමට හේතුවනු ඇත.
විශ්ව ළමා සාහිත්‍යය කතුවර වතගොත සැකෙවින්
ඩොක්ටර් සුයෙස්—————————–
ලෝක ළමා සාහිත්‍යය වෙනස්ම මඟකට හැරවීමට ප්‍රබල දායකත්වයක් සැපයූ ලේඛකයා වශයෙන් හැඳින්වෙනුයේ ඩොක්ටර් සුයෙස් ය. 1904-1991 කාලයේ ජීවත් වූ ඩොක්ටර් සුයෙස්ගේ සැබෑ නම තියඩෝර් සෙයුස් ගියසෙල් වන අතර ඔහු ලේඛක නාමය ලෙස මුලදී භාවිත කළ ඩොක්ටර් සුයෙස් යන්න පසුකාලීනව ඔහුගේ නිත්‍ය නම බවට පත් විය. අද පවා ඔහු ලොව පුරා ළමා සාහිත්‍යට සම්බන්ධ නිර්මාණකරුවන්ට ආභාෂය සපයන පුරෝගාමියෙකි.ඔහුගේ Cat In The Hat කෘතිය අදටත් ලොව වැඩිම අලෙවියක් ඇති ළමා කෘතියකි. ඔහු ලොව වැඩිම අලෙවියක් ඇති ලේඛකයන් නව දෙනා අතර සිටින අතර ඔහුගේ කෘති පිටපත් මිලියන 500කට වඩා ලොව පුරා අලෙවි වී ඇතැයි සඳහන් ය. කියැවීමට හුරු වන මුල් අවධියේ දරුවන්ට ගැලපෙන සීමිත වචන මාලාවක් තුළින් රසවත් පොතක් ලිවිය හැකි බව ඔහු ඔප්පු කොට පෙන්වා දුන් අතර එලෙස නිර්මාණය කළ කෘතින් ඉමහත් සාර්ථකත්වයට පත්විණි.
ලුවිස් කැරොල්————————
බෝට්ටු සවාරියක් යමින් සිටියදී දැරියන් තිදෙනෙකුට එවෙලෙ ගොතා කියන ලද කථාව ලියූ නමුත් එය ප්‍රසිද්ධ කරන්නට අකැමැති වූ ඉතිහාසයක් සහිත කෘතියක් සියවසකට පසුව ලොව අදටත් ජනප්‍රියම කෘතියක් බව ඔබ දන්නවාද? ඒ ලුවිස් කැරොල්ගේ Alice in Wonderland කෘතියයි. විශ්ව ව්ද්‍යාල මහාචාර්ය වරයෙකු වූ ඔහු තම සැබෑ නමින් ලියන්නට ලැජ්ජා වූයේ විකාර කතා ලියන්නෙකු ලෙස කථාබහට ලක්වේ යයි බියෙනි. මොහු නමින් චාල්ස් ලුට්විජ් ඩොජ්සන් ය.( 1832 – 1898 )ඇලිස් දුටු විශ්මලන්තය, කැටපත තුළින් අපූරු ලොවකට සිංහල පාඨක අපිටද හුරු අතර ඒ ලුවිස් කැරොල් නම් අන්වර්ථ නාමයෙන් ලියූ මහාචාර්ය ඩොජ්සන් ලියූ කෘතීන් ය.
එනිඩ් බ්ලයිටන්————————–
1930 සිට ලොව වැඩිම අලෙවියක් ඇති පොත් අතර පිටපත් මිලියන 600 කට වඩා අලෙවි වී බ්ලයිටන්ගේ පොත් තවමත් විශාල ජනප්‍රියත්වයක් ඇති අතර ඒවා භාෂා 90 කට පරිවර්තනය කර ඇත. Famous Five, Secret Seven Noddy යන කෘතීන් ඒ අතර සුවිශේෂී වේ. ඇයගේ මැලෝරි ටවර්ස් බාලිකා පාසලේ කථා, සෙන්ට් ක්ලෙයාර්ස් වල පොත් එකතුවත් ඔබට මතක ඇති.ඒ ඔවුන් අප වෙත තිළිණ කළ චන්ද්‍ර අනගිරත්න, සුදත් රෝහණ, ගංගා නිරෝෂණී සුදුවැලිකන්ද,ප්‍රියංකා කහවණුගොඩ හා ප්‍රභාත් මිරිහාගල්ල වැනි කතුවර කතුවරියන් නිසාය.
රෝල්ඩ් ඩාල්————————
චාලි සහ චොකලට් ෆැක්‍ටරිය, මැටිල්ඩා වැනි කෘතීන් සමඟ පාඨක හදවත් ඇදබැඳ ගත් අතර චන්දන මෙන්ඩිස්, උපාලි උබයසේකර වැනි කතුවරුන් එම කෘති සිංහල පාඨකයන්ට ලබා දුනි.
ලෝරා ඉන්ගල්ස් වයිල්ඩර්——————————————–
ලිට්ල් හවුස් කථා මාලාව ළමා සිත් පමණක් නොව වැඩිහිටි සිත්ද නතු කරගත් අතර ගංගා සුදුවැලිකන්ද ඒ ප්‍රබෝධය අපිට ලබාදුන්නාය. එය පරම්පරා ගණනාවක් තිස්සේ එලෙසම ලාංකීය ළමා සාහිත්‍යය ප්‍රබෝධමත් කරනු ඇත.මීට අමතරව ලෝරා ඉන්ගල්ස් වයිල්ඩර් ගේ මව එනම් කැරොලයින් ක්විනර් ලියූ කෘතීන් එකතුවද ඇගේ දියණිය රෝස් වයිල්ඩර් ලියූ කෘතීන් එකතුවද පාඨක සිත් ආකර්ෂණය කර ගනු ලබයි.
ඇස්ට්‍රිඩ් ලින්ඩ්ග්‍රෙන්———————————-
ස්වීඩන් ජාතික මෙම ලේඛිකාව ලොව වඩාත් ප්‍රචලිත ගත් කතුවරුන් අතර සිටින අතර පිප්පි දිග මේස්, එමිල්ගේ දඟ වැඩ වැනි කෘතීන් ඇයගේ කෘති අතරින් අප සිත්ගත් කෘතී ලෙස සටහන් වෙද්දී ඇය ඔබට මතක් වෙනවා ඇත.මෙලෙස සඳහන් කරන අතරම පරිවර්තන කෘති අතර එක් එක් කෘතියක එන චරිත මනසේ සටහන් කළ ළමා සාහිත්‍ය කෘති අතර ඉහළින්ම මේ කෘතීන්ද ඇතුළත් ය.
හරි පුදුම ඉස්කොලේ හි ටොට්ටෝ චාං (ටෙට්සුකො කුරොයානගි විසින් රචිත ලීලානන්ද ගමාච්චි පරිවර්තනය කරන ලද)පොලියානා කථා ත්‍රිත්වයේ පොලියානා(එලීනර් එච් පොටර් විසින් රචිත කත්‍යානා අමරසිංහ විසින් පරිවර්තනය කරන ලද)ටොම් සෝයර් හි ටොම්(මාක් ට්වේන් විසින් රචිත චන්ද්‍ර අනගිරත්න හා රාණි සේනාරත්න රාජපක්‍ෂ මහත්මිය විසින් පරිවර්තනය කරන ලද)මගේ පවුලයි අනෙක් සත්තුයි කෘතීන් හි ජෙරී(ජෙරල්ඩ් ඩරල් විසින් රචිත රාණි සේනාරත්න රාජපක්‍ෂ මහත්මිය විසින් පරිවර්තනය කරන ලද)ඈන් කථා මාලාවේ ඈන්(ලුසී මෝඩ් මොන්ට්ගොමරි විසින් රචිත ප්‍රේමසිරි මාහිංගොඩ හා ප්‍රභාත් මිරිහාගල්ල විසින් පරිවර්තනය කරන ලද)එමිලි කථා මාලාවේ එමිලි(ලුසී මෝඩ් මොන්ටිගොමරි විසින් රචිත මානෙල් ජයන්ති ගුණසේකර පරිවර්තනය කරන ලද)රමෝනා කථා මාලාවේ රමෝනා (බෙවර්ලි ක්ලෙයාර් විසින් රචිත ගංගා නිරෝෂීණි සුදුවැලිකන්ද පරිවර්තනය කරන ලද)සෙන්ට් ක්ලෙයාර්ස් කතා මාලාවේ එන ඉසබෙල් සහ පැට්‍රිෂියා ඔසුලිවාන් නිවුන් සහෝදරියන් (එනිඩ් බ්ලයිටන් විසින් රචිත සුදත් රොහාන් විසින් පරිවර්තනය කරන ලද)
මීට අමතරව ඩේවිඩ් විලියම්සන් ගේ කෘති, ගලිවරයන්ගේ චාරිකා, දොස්තර හොඳහිත වැනි කෘතීන් ද මෙරට ළමා සාහිත්‍යයට පරිවර්තන සාහිත්‍යය ඔස්සේ එකතුවෙනු ලැබේ.
සටහන
ඉරේඛා සෙනෙවිරත්න
