ටිබෙටය පිළිබඳ චීනයේ හිමිකම් කීම පදනම් විරහිත බව මෑතක දී ප්‍රකාශයට පත් කළ පර්යේෂණ වාර්තාවක් පෙන්වා දී තිබේ.
මහජන චීන සමූහාණ්ඩුව (PRC) 1950 හි හිමාලයානු කලාපය ආක්‍රමණය කිරීමට පෙර ටිබෙටය කිසි විටෙකත් චීනයේ කොටසක් නොවූ අතර 1949 ඓතිහාසික වාර්තාවලට අනුව ටිබෙටය පිළිබඳ පුරාණයේ සිට චීනයට හිමිකම් ඇතැයි පැවසීම සම්පූර්ණයෙන්ම අපකීර්තියට තුඩු දෙන්නක් බව එම වාර්තාව පවසයි.
මෙය මෑතකදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද ඓතිහාසික පර්යේෂණ ව්‍යාපෘතියක සොයාගැනීමක් වන අතර එය ජුනි 23 වන දින චීනය පිළිබඳ එක්සත් ජනපද කොන්ග්‍රස් විධායක කොමිසමට ඉදිරිපත් කරන ලදී.
කොමිසම ඉදිරියේ සාක්ෂි දෙමින් හොංකොං විශ්ව විද්‍යාලයේ විශ්‍රාමික සභාපති මහාචාර්ය Hon-Shiang Lau, ටිබෙටය ඈඳා ගෙන චීනය එක්සත් කිරීම පිළිබඳ චීන මහජන සමූහාණ්ඩුවේ ප්‍රකාශ පදනම් විරහිත බව ඔප්පු කිරීමට මිං සහ ක්විං රාජවංශවල සිතියම් ද ඉදිරිපත් කළ අතර ටිබෙටය කිසිදා චීන අධිරාජ්‍යයක කොටසක් නොවූ බව අවධාරණය කළේය.
තවත් සාක්ෂිකරුවෙකු වන ජාත්‍යන්තර නීතිය පිළිබඳ මහාචාර්ය මයිකල් වැන් වෝල්ට් වැන් ප්‍රාග් පැහැදිලිවම ප්‍රකාශ කළේ ටිබෙටය ඓතිහාසික වශයෙන් චීනයේ කොටසක් නොවන බවත් පුරාණ කාලයේ සිට ටිබෙටයට ඔවුන්ගේ ඇති හිමිකම් ප්‍රතික්ෂේප කරන බවත්ය.
ජාත්‍යන්තර නීතියට අනුව 1950 දී චීනය නීති විරෝධී ලෙස ටිබෙටය ආක්‍රමණය කළ බැවින් චීන-ටිබෙට් ගැටුම අභ්‍යන්තර කටයුත්තක් බව ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව විශ්වාස කිරීම වැරදි බව ද මහාචාර්ය ප්‍රාග් වැඩිදුරටත් පැවසීය.
චීනය ටිබෙටයට හිමිකම් කීම පදනම් විරහිත බවට හෙළිදරව්වක්
